MATERIAŁY ARCHIWALNE

Pan Michał Biesiada - student kierunku Informatyka Wydziału Elektrycznego Politechniki Śląskiej jest pierwszym studentem naszej Uczelni, który dokonał niezwykłego odkrycia dwóch komet w ramach projektu Sungrazer Project.

Sungrazer Project to międzynarodowy projekt typu citizen science koordynowany przez Karla Battamsa z NASA oraz Wojskowego Instytutu Badawczego w Waszyngtonie, skupiający się głównie na poszukiwaniu komet przechodzących bardzo blisko naszej dziennej gwiazdy w swoim peryhelium, określanych jako komety muskające Słońce. Wyniki prezentowane są m.in. na stronie Projektu (U.S. Naval Research Laboratory [NRL]), czy Instytutu Astronomii Uniwersytetu w Cambridge.

Pan Michał Biesiada tak opisuje swoje odkrycia:

Obszar moich badań naukowych

W zeszłym roku dokonałem swojego pierwszego odkrycia (SOHO-2831 z dnia 2014/11/17), była to kometa z tzw. grupy Meyera. Po pewnym czasie odkryłem swoją kolejną kometę (SOHO-2991 z dnia 2015/8/10), ponownie z tej samej grupy (warto wspomnieć, że jest to stosunkowo rzadko spotykana grupa i obecnie jedna z mniej poznanych; L ~280, B ~53, q ~0.04 AU, i ~70). Najbardziej popularnym przedstawicielem komet muskających Słońce jest Kreutz. Oprócz tego wyróżniamy grupy m.in: Marsdena, Krachta I, Krachta II czy NonGroup. Pracę nad danymi podzieliłem na trzy główne etapy: pobranie zdjęć z serwera FTP, wstępna ich obróbka graficzna (najlepiej jeszcze z formatu naukowego .fits) oraz analiza zdjęć wraz z raportowaniem.

Moim zdaniem najbardziej czasochłonnym etapem jest etap ostatni. Wiąże się z nim bowiem ciągłe doskonalenie swoich technik obserwacyjnych, a także nabieranie doświadczenia. Przy raportowaniu istotną rolę odgrywa czas (aby zapobiec ewentualnemu przypisaniu sobie czyjegoś odkrycia nałożony został próg czasu, w którym należy się zmieścić; odkrywców czasami może być kilku).

SOHO - Solar and Heliospheric Observatory

Odkryć komet można dokonywać analizując zdjęcia pochodzące z sondy kosmicznej SOHO (Solar and Heliospheric Observatory) - wspólnego przedsięwzięcia powstałego przy współpracy NASA i ESA (Europejskiej Agencji Kosmicznej), której głównym celem jest monitorowanie aktywności słonecznej (można zaobserwować m.in. CMS - koronalne wyrzuty masy, czy plamy słoneczne). Sonda ta została wyniesiona na orbitę okołosłoneczną w grudniu 1995 r., porusza się po orbicie Lissajous wokół punktu libracyjnego L1 układu Ziemia-Słońce (w odległości ok. 1.5 mln km od Ziemi). Innymi cennymi zdjęciami są pochodzące np. z EIT - Extreme ultraviolet Imaging Telescope, czy MDI - Michelson Doppler Imager. Pierwszych odkryć komet za pomocą zdjęć z SOHO dokonano już na początku roku 1996.

LASCO - Large Angle and Spectrometric Coronagraph

Koronografy (które są zaledwie jednymi z wielu instrumentów) LASCO C2 i LASCO C3 odgrywają tutaj ogromna rolę (Large Angle and Spectrometric Coronagraph). Zdjęcia zamieszczane są z pewnym opóźnieniem czasowym, a podczas tzw. sesji obserwacyjnych średnio co 12 minut (w przypadku rozdzielczości 1024x1024). Aby dokonać raportu wystarczą nam już dwie (w przypadku LASCO C2 i komety z grupy Kreutza) lub trzy pozycje (w przypadku innych grup komet lub LASCO C3). Wstępnych potwierdzeń mogą udzielić nam inni doświadczeni łowcy, co pomoże na pewno przy końcowym zatwierdzaniu i nadaniu odpowiedniego numeru przez koordynatora projektu.

Kto bierze udział? Międzynarodowa społeczność

Od samego początku w projekcie biorą udział ludzie z całego świata - od USA, Chin, Niemiec, Tajlandii, Włoch, Australii, Polski i wielu innych. Są to naukowcy i pasjonaci, osoby pragnące mieć swój wkład w naukę, dokonać czegoś wielkiego. Okazuje się, że zdecydowaną większość (bo około 90%) stanowią osoby niezupełnie zawodowo związane z tą dziedziną (mam tu na myśli 'nieprofesjonalistów'). Polacy mają znaczący wkład - największą liczbę odkryć na swoim koncie obecnie mają Michał Kusiak i Szymon Liwo.